Aanvullende Sentinel-5P luchtkwaliteitsgegevens
Sinds 2019 werken BIRA-IASB en VITO samen aan het leveren van gerasterde dagelijkse, maandelijkse en jaarlijkse Sentinel-5P TROPOMI luchtkwaliteitskaarten. Sinds januari 2021 bieden we Sentinel-5P luchtkwaliteitsgegevens voor stikstofdioxide (NO2) en koolmonoxide (CO) via onze Terrascope-services aan. Later dit jaar zullen we dit aanbod van Sentinel-5P TROPOMI dataproducten nog verder uitbreiden en enkele nieuwe dataproducten voor luchtkwaliteit aanbieden:
• methaan (CH4)
• formaldehyde (HCHO)
• zwaveldioxide (SO2)
Deze dataproducten zijn interessant voor verschillende eindgebruikers, waaronder het algemeen publiek, gezondheidsorganisaties, klimaatwetenschappers en beleidsmakers.
Monitoring van de atmosferische methaantoename
Methaan (CH4) is een sterk broeikasgas dat zowel door natuurlijke (bijv. wetlands, ontdooiende permafrost, vee) als antropogene bronnen (bijv. petrochemische industrie, kolenwinning, stortplaatsen) wordt uitgestoten. Methaan is een krachtig broeikasgas: het vermogen om warmte op te vangen is ongeveer 30 keer hoger dan dat van koolstofdioxide (CO2), maar de levensduur in de atmosfeer bedraagt slechts ~10 jaar, vergeleken met honderden jaren voor CO2. Als gevolg van de opwarming van de aarde hebben de effecten ervan (bijvoorbeeld een toename van het ontdooien van de permafrost) de afgelopen twee jaar geleid tot een snellere groei van methaan in de atmosfeer, zoals onlangs is gerapporteerd door de Copernicus Climate Change Service (C3S). Het is daarom van het grootste belang om de stijging c.q. daling – bij effectieve beleidsmaatregelen – van atmosferisch methaan nauwlettend met TROPOMI-observaties te monitoren. We zullen dagelijkse, maandelijkse en jaarlijkse gemiddelde dataproducten voor methaan gaan leveren.
Formaldehyde dataproducten ter ondersteuning van klimaatstudies
Naast de gemiddelde data voor methaan zullen we ook Formaldehyde (HCHO) dataproducten leveren. Formaldehyde wordt geproduceerd als tussengas in de meeste chemische vormingsketens die CO en uiteindelijk CO2 produceren. Verder is het een indicator voor de aanwezigheid van bepaalde componenten die betrokken zijn bij de productie van giftig troposferische ozon (O3). Formaldehyde ontstaat vooral bij het verbranden van biomassa, terwijl het in gematigde streken als gevolg van menselijke activiteiten (bijvoorbeeld door verkeer en industrie) ontstaat. Detectie is zeer relevant in klimaatstudies om onder meer deze antropogene emissieveranderingen op te volgen.
TROPOMI SO2 verticale kolomdichtheid (linksboven), IASI SO2 pluimhoogte (linksonder) en SEVIRI Volcanic Ash-composiet (rechts). De locatie van de Cumbre Vieja-vulkaan is weergegeven als een rode driehoek in het rechterpaneel, de verschillende valse-kleurcomposietwaarden staan uiterst rechts aangegeven. De tijdsindicaties in de TROPOMI- en IASI-panelen geven de respectievelijke overkomsttijden (in UTC) over de gegeven locaties weer.
Zwaveldioxide
Zwaveldioxide (SO2) komt in de atmosfeer via natuurlijke en antropogene processen. Ongeveer 70% van de uitgestoten SO2 is afkomstig van antropogene activiteiten (bijvoorbeeld industrie en scheepvaart), de rest is afkomstig van natuurlijke bronnen, bijvoorbeeld vulkanische activiteit (zie ook het nieuwsbericht van de uitbarsting van de La Palma Cumbre Vieja in 2021). De impact varieert van vervuiling op korte termijn tot klimaatverstorende effecten op lange termijn op lokale en mondiale schaal. U zal toegang hebben tot dagelijkse, maandelijkse en jaarlijkse gemiddelde gegevensproducten voor zwaveldioxide.
Stikstofdioxide op Europese schaal
In 2022 werken we samen met het BIRA-IASB en het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) ook aan een verbeterd NO2-dataproduct op Europese schaal. Het KNMI-algoritme maakt gebruik van Copernicus Atmospheric Monitoring Service (CAMS) gegevens met een verbeterde horizontale en verticale resolutie, wat nauwkeurigere TROPOMI NO2 waarnemingen mogelijk maakt dan het huidige operationele product. Het nieuwe Europese NO2-dataproduct zal in 2023 beschikbaar zijn.
