Vulkaanuitbarsting Combre Vieja monitoren
De Cumbre Vieja vulkaan op La Palma (Canarische Eilanden, Spanje) barstte op 19 september 2021 voor het eerst sinds 1971 uit. Naast een constante lavastroom stootte de krater ook grote een aswolk uit. Deze pluim bevatte verschillende gassen, waaronder zwaveldioxide (SO2). Vulkaanas en SO2 kunnen problemen voor de volksgezondheid en het vliegverkeer opleveren. Daarom is het detecteren en opvolgen van deze wolken en gassen van groot belang.
Het Tropospheric Ozone Monitoring Instrument (TROPOMI) aan boord van de Copernicus Sentinel-5P-satelliet observeert de atmosferische samenstelling, waaronder SO2, op een ongeëvenaarde ruimtelijke schaal van 3.5 × 5.5 km2. SO2 wordt echter ook door andere sensoren geobserveerd, waaronder de Infrared Atmospheric Sounding Interferometer (IASI) aan boord van de MetOp- satellieten en de Spinning Enhanced Visible and Infrared Imager (SEVIRI) aan boord van de geosynchrone Meteosats.
SO2-transport opvolgen met drie satellieten
Onderstaande animatie toont de aswolk en het SO2-transport over Noord-Afrika en Zuid-Europa zoals geobserveerd door de drie voornoemde sensoren over de periode 21 tot en met 28 september 2021. De Cumbre Vieja is aangeduid met de rode driehoek.
- Linksonder: de dagelijkse SO2-pluimhoogte, gebaseerd op IASI-metingen (beschikbaar gesteld door de Vrije Universiteit Brussel, VUB)
- Linksboven: de dagelijks afgeleide TROPOMI SO2 verticale kolomdichtheid (algoritme ontwikkeld door het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimtevaart-Aeronomie, BIRA)
- Rechts: hoeveelheid vulkaanas (per uur) afgeleid van het Atmospheric Composition Satellite Application Facility (AC SAF)
TROPOMI SO2 vertical column density (upper left), IASI SO2 plume height (lower left), and SEVIRI Volcanic Ash composite (right). The Cumbre Vieja location is indicated in the right panel by the red triangle, the various false-color composite interpretations are indicated to the right. The time tags in the TROPOMI and IASI panels denote the satellites’ overpass times (in UTC) at the given locations.
De animatie laat zien dat de SO2-pluim in eerste instantie geconcentreerd was rondom de Canarische Eilanden, maar dat vanaf 23 september de pluim getransporteerd werd richting Spanje, Frankrijk en Italië. De IASI SO2-pluimhoogte (linksonder) laat zien dat de grootste SO2-hoeveelheid zich op 5 – 8 km bevond. Deze animatie laat zien dat complementaire observaties door verschillende instrumenten, met verschillende temporele en ruimtelijke resoluties, van toegevoegde waarde zijn voor het detecteren en monitoren van SO2-pluimen.
SO2-kaarten beschikbaar vanaf 2022
In samenwerking met Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimtevaart-Aeronomie (BIRA-IASB) zij we bezig met de nodige ontwikkelingen om in de eerste helft van 2022 dagelijkse, maandelijkse en jaarlijkse Sentinel-5P TROPOMI SO2-kaarten ter beschikking te stellen via de Terrascope EO Viewer, als aanvulling op de reeds beschikbare CO- en NO2-kaarten. Hou dus zeker onze nieuwsupdates in de gaten!
Ontdek meer Sentinel-2-beelden hieronder en verken de data zelf via onze EO Viewer.
bekijk de Sentinel-2 vergelijking
This image, captured by the Copernicus Sentinel-2 mission on 30 September, shows the flow of lava from the volcano erupting on the Spanish island of La Palma. The cascade of lava can be seen spilling into the Atlantic Ocean, extending the size of the coastline. This ‘lava delta’ covered about 20 hectares when the image was taken. Click here to view more or download the high resolution file.
© contains modified Copernicus Sentinel data (2021), processed by ESA, CC BY-SA 3.0 IGO
This image, captured by the Copernicus Sentinel-2 mission on 10 October, shows the new flow of lava from the volcano erupting on the Spanish island of La Palma.
© contains modified Copernicus Sentinel data (2021), processed by ESA, CC BY-SA 3.0 IGOlcano erupting on the Spanish island of La Palma.
Sentinel-2 image of La Palma of 30 September 2021
© contains modified Copernicus Sentinel data (2021), processed by VITO Remote Sensing
Sentinel-2 image of La Palma of 5 October 2021
© contains modified Copernicus Sentinel data (2021), processed by VITO Remote Sensing
We bedanken Hugues Brenot (BIRA-IASB) voor het beschikbaar stellen van de animatie, welke gegenereerd werd in het kader van het H2020-project ALARM, en het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België (KMI) voor het beschikbaar stellen van real-time SEVIRI-data.
